Zastanawiając się jak przygotować idealny budżet rodzinny, nie mam jednoznacznej odpowiedzi. Każda rodzina czy singiel ma inne zapotrzebowania, inną sytuację życiową oraz cele, jakimi kieruje się przy planowaniu swoich wydatków. W tym artykule przedstawię, dlaczego warto zasięgnąć porady psychologa biznesu w planowaniu budżetu rodzinnego i poprawy domowych finansów? Zapraszam do lektury!
Spis treści
Budżet rodzinny, od czego zacząć?
Nie ma złotej metody na idealny budżet rodzinny. Oczywiście najprostszą zasadą, żeby zaoszczędzić, jest wydawać mniej, niż się zarabia. W praktyce wiemy jednak, że nie jest łatwo to zrealizować. Poza stałymi miesięcznymi kosztami zdarzają się przecież wydatki nieregularne, na które nie mamy wpływu. Jako psycholog biznesu moim klientom radzę, aby przy planowaniu domowego budżetu zawsze zawyżali miesięczne wydatki, żeby potem nie było przykrej niespodzianki. W dalej części artykułu pokaże jak zaplanować prosty budżet rodzinny. Zadajmy sobie pytanie, dlaczego w ogóle warto prowadzić budżet? W dzisiejszych czasach wciąż wzrastające wydatki i zmienne warunki ekonomiczne sprawiają, że umiejętne zarządzanie domowym portfelem staje się coraz bardziej istotne dla każdej rodziny. Budżety gospodarstw domowych są fundamentem stabilności finansowej i dobrobytu. To narzędzie zarządzania finansami, które odgrywa kluczową rolę w ustalaniu priorytetów oraz zapewnienia bezpieczeństwa finansowego. Z pomocą przychodzą na przykład aplikacje do ratowania jedzenia, które pomagają nam ograniczyć marnotrawstwo żywności. Ich głównym celem jest wspieranie zrównoważonego wykorzystywania dostępnych produktów i zmniejszenie wyrzucanego pożywienia. Więc jeśli interesuje cię ten temat, to zajrzyj do wpisu, w którym szczegółowo wyjaśniam te kwestie.
Planowanie budżetu domowego
Skoro wiemy już o podstawowych zasadach, przejdźmy do planowania budżetu domowego. Jak wspomniałem na początku artykułu, nie ma idealnego schematu na zaplanowanie co do złotówki naszych miesięcznych wydatków. Dzielą się one zasadniczo na wydatki stałe i zmienne. Ważne jest, aby nie panikować przy dodatkowych kosztach, jakie mogą pojawić się nam w danym miesiącu. Zarządzanie finansami nie jest wcale łatwą rzeczą, a najgorsze co może nas zgubić, to pochopne decyzje, które mogą skutkować niepotrzebnymi zadłużeniami. Odkryj razem z psychologiem biznesu tajniki planowania wydatków, które pomogą Ci zyskać większą kontrolę nad pieniędzmi, zapewnią lepsze zrozumienie własnych potrzeb finansowych oraz wpłyną na harmonię i spokój w codziennym życiu. Jeśli zastanawiasz się jak jeszcze wesprzeć budżet domowy, to zachęcam Cię do przeczytania artykułu ,,Zero waste co to znaczy?”
Jak zaplanować domowy budżet?
Podstawowymi kryteriami w stworzeniu budżetu domowego, jest podzielenie go na wydatki stałe i nieprzewidziane wydatki (zmienne). Trzeba pamiętać o tym, że budżet domowy wymaga od nas systematyczności i cierpliwości jeżeli chcemy zobaczyć efekty. Przejdźmy zatem do dokładniejszego poznania kryterium wydatków.
Wydatki stałe
Jeżeli myślimy o wydatkach stałych, to oczywiście mamy od razu skojarzenia z regularnymi opłatami, jakie ponosimy co miesiąc. Im jest ich więcej, tym ciężej jest nam je wszystkie spamiętać. Dlatego jeżeli chcemy kontrolować wydatki i nie zapominać o terminach ich spłaty zdecydowanie warto np. zlecić stały przelew w banku dla naszych zobowiązań, abyśmy mogli uniknąć niepotrzebnych opóźnień w opłatach, które mogą prowadzić do naliczania odsetek. Do głównych stałych wydatków domowych zaliczamy:
- czynsz miesięczny za mieszkanie
- raty kredytów
- opłaty za media
- jedzenie
- kosmetyki
- środki czystości
- wszelkie opłaty abonamentowe
- opłaty za karnety (jeżeli uprawiamy regularnie sport)
Wydatki zmienne
Przy planowaniu budżetu rodzinnego musimy pamiętać o wydatkach zmiennych. Na niektóre z nich mamy wpływ na inne nie. Wydatki nieregularne często spowodowane są też naszymi zachciankami, czy też chwilą, pod wpływem której ulegamy podczas zakupów. Przy zarządzaniu rodzinnym budżetem musimy pamiętać o tym, że wydatki zmienne będą się pojawiać każdego miesiąca. Do nich zaliczamy głównie:
- wyjścia do restauracji
- nieplanowane spontaniczne wyjazdy
- awarię sprzętu domowego
- choroby i wydatki na leki
- imprezy/ urodziny/ imieniny znajomych
Przykładowy budżet rodzinny
Przejdźmy teraz do oszacowania hipotetycznego przykładu miesięcznego budżetu rodzinnego. Zilustruję to na przykładzie pary w średnim wieku (Kasi i Jacka), która wspólnie mieszka, bez dzieci, zwierząt i samochodu. Ich plan wydatków domowych w lipcu prezentował się następująco. Zamieszkują miejscowość do 100 tysięcy mieszkańców. Wynajmują mieszkanie i zarabiają łącznie razem średnio 7400 zł na rękę. Zaczniemy u nich od wydatków stałych, które uporządkowałem od najbardziej kosztownych, do najmniej:
- 2300 zł z wszystkimi mediami idzie naszej parze co miesiąc na mieszkanie wraz z mediami.
- 1400 zł tyle Kasia i Jacek średnio wydają na jedzenie i picie miesięcznie
- 450 zł miesięcznie idzie na raty zero procent, na kilka rzeczy, jakie obecnie spłacają
- 180 zł dojazd do pracy
- 160 zł kosmetyki, środki czystości lub leki/ suplementy
- 150 zł tyle dochodzi do wspólnego budżetu domowego jeżeli chodzi o wydatki na telefon i internet
Jeżeli chodzi o wydatki nieregularne, to w lipcu nasza para wydała:
- 350 zł na wyjścia do restauracji
- 200 zł na prezent dla ich wspólnych przyjaciół
- 120 zł naprawa pralki
Podliczając wszystkie wydatki Kasi i Jacka w lipcu wychodzi nam kwota 5170 zł. Przy zarobkach miesięcznych 7400 zł, można zauważyć, że zostanie im na koniec miesiąca 2090 zł. Czy to, dużo, czy mało? Wszystko zależy od tego co planujemy w najbliższych latach. Czy jest, to kupno własnego mieszkania, a może potrzebny nam samochód? Jak widzimy przy planowaniu domowego budżetu, nie jesteśmy w stanie wszystkiego przewidzieć (wydatki zmienne) i moim zdaniem lepiej założyć, że zostanie nam mniej niż więcej. Jak to mówią, lepiej być pozytywnie zaskoczonym, niż rozczarowanym.
Co zrobić z zaoszczędzonymi pieniędzmi?
Jeżeli weźmiemy za przykład naszą parę Kasię i Jacka, to możemy założyć, że średnio może im zostawać 2000 zł na miesiąc. Co zatem zrobić z zaoszczędzonymi pieniędzmi? Jest kilka opcji w zależności, od tego, w jakim stopniu myślimy o przyszłości. Czy mamy jakieś długo terminowe cele oraz, czy lubimy lekko ryzykować i inwestować? Dla przykładu podaje, co proponuje moim klientom:
- jeżeli nie masz dokładnie sprecyzowanego celu, po prostu odkładaj oszczędności na koncie/ lokacie i wydawaj je wedle uznania
- jeżeli planujesz budowę domu/ kupno mieszkania warto pomyśleć o jakimś funduszu inwestycyjnym małego ryzyka na 3-5 lat minimum
- jeżeli lubisz lekko ryzykować i interesujesz się np. giełdą, warto spróbować część swoich pieniędzy inwestować w różne akcje i spółki, albo kryptowaluty
- dobrym pomysłem jest też inwestycja w waluty (euro, dolary), i sprawdzanie na bieżąco kursów. Kupujemy oczywiście sporą sumę kiedy jest obniżka i np. wymieniamy na zł kiedy jest spora podwyżka. Przy dużych ilościach zainwestowanych pieniędzy spokojnie możemy wyjść kilka- kilkanaście tysięcy złotych na czysto
Podsumowanie
Jak widać planowanie wydatków budżecie rodzinnym, nie jest do końca prostą sprawą. Często poza stałymi miesięcznymi wydatkami zdarzają się niespodziewane, na które nie mamy wpływu. Warto zawsze mieć jakąś minimalną poduszkę finansową w zapasie i monitorować regularnie nasze wydatki. Warto pomyśleć o alternatywach naszych źródeł dochodu, ale o tym będzie osobny wpis. Jeżeli sobie z tym nie radzimy, a chcemy zadbać o naszą sytuację finansową, to warto zasięgnąć porady psychologa biznesu.